Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 15 Ocak 2021 tarihi prestijiyle Türkiye genelinde müracaat süreci Cebeci Escort tamamlanarak tescil edilen 11 coğrafik işaretli yöresel eser 15 Ocak 2021 tarihli 93 sayılı Resmi Coğrafik İşaret ve Klasik Eser İsmi Bülteni nde yayımlandı
Gaziantep ten menengiç kahvesi ve nohut Kolej Escort dürümü Karamanlı rezenesi Kütahya nın paşa helvası Adana dan taş kadayıfı ve karakuş tatlısı Afyonkarahisar dan Sultandağı kirazı ve Sultandağı gılli kirazı Bayburt tan süt böreği ve ekşi lahana Edirne Rus Escort den Deva i Misk helvası yeni coğrafik işaret tescili alan eserler oldu Böylelikle Türkiye genelinde coğrafik işaretli eser sayısı da 650 ye yaklaştı
TESCİL ALAN ESERLER VE ÖZELLİKLERİ
Gaziantep Büyükşehir Yenimahalle Escort Belediyesi nin tescilini aldığı Antep menengiç kahvesi
Gaziantep ilinin dağlık kesimde yabani olarak yetişen menengiçlerin kavrulup öğütülmesiyle elde edilen macun hâlindeki kahve Yağ içeriği fazladır Süt ile karıştırılarak pişirilir Kafein içermez Gaziantep te 1600 lü yıllardan beri menengiç meyveleri kavrularak dövülerek ya da çekilerek menengiç kahvesi tüketiliyor Bir rivayete nazaran 4 Murat ın Bağdat Seferi sırasında burada dinlenmiş ve kendisine menengiç kahvesi ikram edilmiş
Gaziantep i Geliştirme Vakfı tarafından tescili alınan Antep nohut dürümü
Geçmişi 19 uncu yüzyıla dayanan haşlanmış ve baharatlarla zenginleştirilmiş sade ve salçalı nohudun çeşitli garnitürlerle maydanoz domates patlıcan yahut patates kızartması 223 sayı ile coğrafik işaret olarak tescilli Antep tırnaklı pidesine sarılması ile hazırlanan yörede bilhassa kahvaltı ve öğlen yemeği için tercih edilen bir yiyecektir Gaziantep in en meşhur sokak lezzetleri ortasında sayılır
Karamanlı Belediyesi tarafından tescili alınan Karamanlı rezenesi
İki metreye kadar boylanan iki yıllık kokulu otsu bir bitkidir Karamanlı da yetiştirilen rezenenin yaprakları saplı ve tüysüz gövdesi dik içi boş silindir formundadır Rezenenin çiçekleri uzun saplı ve bileşik şemsiye durumundadır Protein ve yağ bakımından güçlü bir bitki olan Karamanlı Rezenesi element ve güç kıymetlerinin yanı sıra uçucu yağ oranlarının ve uçucu yağ bileşenlerinin yüksek olması nedeniyle ilaç ve besin endüstrinde tercih edilir
Kütahya Ticaret Borsası tarafından tescili alınan paşa helvası
Kütahya vilayetine mahsus klasik bir tatlı olup geçmişi Osmanlı periyoduna dayanır Küçük küpler formunda sert lakin dişe yapışmayan yapıdadır ve üzeri susam ile kaplıdır Kütahya da helvacılar tarafından 1898 yılında periyodun Osmanlı Valisi Fuat Paşa için yapıldığı rivayet edilir Paşa nın helvayı beğenmesi üzerine paşa helvası olarak isimlendirilmiştir Bilhassa ramazan aylarında tüketilir
Adana Ticaret Odası nın tescilini aldığı Adana taş kadayıfı
Gözenekli yapıda 9 10 santimlik daire formundaki pişmiş hamurun katlanıp ortasına ceviz konularak kızartılan şerbetli tatlıdır Üretimi günlük yapılır Geçmişi eskiye dayanan merasimler adaklar temsil şenlik ve tanıtım tertipleri üzere özel günlerin yanı sıra günlük olarak da sıkça tüketilen Adana taş kadayıfı ile coğrafik hudut ortasında ün bağı bulunur
Edirne Ticaret Borsası nın tescilini aldığı Deva i Misk helvası
39 çeşit baharat ve bileşen yumurta akı şeker ve potasyum bitartarat kullanılarak üretilen Deva i Misk helvası Edirne ilinin Osmanlı İmparatorluğuna başşehirlik yaptığı yıllardan günümüze uzanan tarihi miras içinde yer alan bir eserdir İçinde birçok baharat bulunan bu eser Osmanlı Edirne sinde halka fiyatsız olarak dağıtılan özel bir tatlıdır Bir şekerci ustası tarafından üretilen helvanın Osmanlı padişahı II Murat ın Edirne ye geldiği gün padişaha sunulduğu ve ismini kendisinin koymasının istendiği bilinir
Sultandağı Kaymakamlığı nın tescilini aldığı Sultandağı kirazı
Sultandağı ve Çay ilçelerinde birinci olarak dikimi 1940 1950 yılları ortasına dayanır ve kiraz şenlikleri 1968 yılından günümüze kadar devam edegelmiştir Verilen coğrafik sonla ünü ve bilinirliliği bulunan Sultandağı kirazı bölgesinin ihracata mevzu tarım eserlerinin ortasında yer alır 1050 metre rakımda Eber ve Akşehir göllerinin buharlaşma ve nemlendirme tesiriyle ortaya çıkan mikro klima tesiri bölgede üretilen kirazlarda kendine has renk tat ve iriliğin oluşumuna katkı sağlar Hasat vakti çoklukla yılın 20 Haziran 25 Temmuz tarihleri ortasındadır Sapıyla bir arada fazla büyük olmayan taşıma kaplarına el ile toplanarak hasat edilir
Sultandağı Kaymakamlığı nın tescilini aldığı Sultandağı gılli kirazı
Birinci olarak yetiştirilmesi 1940 lı yıllara dayanır Belirtilen coğrafik alanda 1980 li yıllardan itibaren büsbütün ticarete bahis olacak halde kapama bahçeler formunda yetiştiriciliği devam etmektedir Eber ve Akşehir göllerinin buharlaşma ve nemlendirme tesiriyle ortaya çıkan mikro klima tesiri bölgede üretilen kirazlarda kendine has renk tat ve iriliğin oluşumunu sağlar Meyve eti rengi koyu kırmızı siyah renkte meyve eti tartısı 6 7 5 gram meyve eni 20 23 mm suda çözünebilir kuru unsur en az yüzde 20 dir Erkenci bir çeşitten üretilen Sultandağı gılli kirazının hasat edilmesi genel olarak haziran ayı içerisinde gerçekleştirilir
Adana Ticaret Odası nın tescilini aldığı Adana karakuş tatlısı
Yörede uzun yıllardır üretilmekte ve tüketilmekte olan şerbetli bir tatlıdır Özel gayeli buğday unu baklavalık böreklik yumurta tuz ve su ile hazırlanarak yoğrulan hamurdan alınan bezelerin açılıp ortalarına ceviz serpilerek tekniğine uygun olarak sarılıp kesilmesi ve kızartıldıktan sonra şerbet içine daldırılması formunda üretilir Kendine mahsus açma sarma kesme ve pişirme usulü ve son eserin görünümü ile ayırt edilir Düğün bayram şenlik çeşitli özel günler vb üzere toplu yemek yenen tertiplerde ikram edilir
Bayburt Belediyesi nin tescil aldığı Bayburt süt böreği
Yufka ile hazırlanarak fırında kızartılan ve üzerine süt şerbeti dökülen tatlı börektir Kendine has üretim metoduyla coğrafik hudut ile ün bağı bulunur Yörede bilhassa ramazan ayında bayram düğün ve davetlerde ikram edilir Süt tereyağı yumurta ve un ile hazırlanan hamur dinlendirildikten sonra ortası nişastalanarak ince yufkalar halinde açılır Yufka ortalarına kavrulmuş fındık serpilir üzerlerine de tereyağı dökülür ve büyük üçgen dilimler halinde kesilip fırında kızartılır Üzerine süt şerbeti dökülür Bayburt Süt Böreği gevrek ve çıtır yapılır ne çok sert ne de yumuşaktır Yüzeyi parlak pembemsi iç kısmı sarımsı beyaz renktedir
Bayburt Belediyesi nin tescilini aldığı Bayburt ekşi lahana
Salamura lahana turşusu tuzlanmış kurutulmuş kemikli et bulgur kuyruk yağı tereyağı soğan ve salça kullanılarak ve tencerede pişirilerek hazırlanan tadı mayhoş bir yemektir Kendine has üretim metoduyla uzun yıllardır üretilen Bayburt ekşi lahananın coğrafik hudut ile ün bağı bulunur Bayburt Ekşi Lahana üretimi için evvel lahanadan kelem turşu yapılır Yemeğin imalinde kullanılan bir başka gereç olan kurutulmuş kemikli et ise kaburga etinin tuzlanıp taş fırınlarda kurutulmasıyla elde edilir DHA