AİLE İÇİ CİNSEL İSTİSMARIN ÇOCUĞA VE AİLEYE OLAN ETKİSİ
Öz
Cinsel istismar toplumu etkileyen değerli Escort bayan bir sıkıntıdır Cinsel istismar 0 18 yaş aralığındaki bir çocuğun cinsel açıdan yetişkinler tarafından cinsel dileklerini karşılamak için kullanılmasıdır ve çocuklarda yıkıcı tesirlere sebep olur Tıpkı aileden birinin çocuğa cinsel Bayan escort istismarda bulunması hem çocukta daha travmatik bir sonuca yol açar hem de ortaya çıkması çok daha zordur Aile içi cinsel istismar çocuğun sağlıklı gelişimini engellemekte ve çok sayıda psikiyatrik probleme Escort yol açmaktadır Bu yazıda istismarın tarifi sonuçları aile içi istismarın çocukta bıraktığı tesir aile içi istismar durumunda ailenin durumu ve yasal süreçlerden bahsedilmiştir
Anahtar Sözcükler cinsel istismar aile içi cinsel istismar yasal süreçler
Giriş
Birleşmiş Milletler 1989 yılında kabul ettiği Çocuk Hakları Sözleşmesi ne nazaran 18 yaşın altındaki her birey çocuk olarak kabul edilmiştir İstismarı cinsel fizikî ve duygusal istismar olarak ele alabiliriz Dünya genelinde inceleme yapıldığında çocukların yaşadığı cinsel fizikî ve duygusal istismarın yüzyıllardır sürdüğü görülmektedir Çetin ve Altıner 2019 Dünya sıhhat örgütü çocuk istismarını 18 yaş altı olan bireylerin fizikî toplumsal ve duygusal açıdan gelişimlerini olumsuz tarafta etkileyen ve bireye ziyan veren çocuğun sömürülmesi için yapılan her türlü olumsuz davranışlar formunda tanımlamıştır Dünya Sıhhat Örgütü 2014 Bu cins olumsuz davranışlar çocuğun gelişimini mahzurlar ve mental açıdan büyük hasarlara yol açar Fizikî istismar çocuğa yöneltilen öfkenin disiplin verme muhtaçlığının çocuğa fizikî güç olarak yansıtılmasıdır Fizikî şiddetin yanı sıra çocukta kaygı geri çekilme depresyon anksiyete inanç kaybı üzere ruhsal sonuçlar görülür Duygusal istismar çocuğa bakım verenlerin çocuğun duygusal gereksinimlerini karşılamaması sonucu çocuğun kendini sevgisiz kıymetsiz yetersiz işe yaramaz aşağılık hatalı hissetmesidir Cinsel istismar başka istismar çeşitleri ortasında fark edilmesi en sıkıntı olanıdır ve iki farklı halde yaşanır Bunlardan birincisi temas gerçekleştirmeden yapılan röntgencilik çocuğa cinsel organını gösterme çocukla cinsel muhabbet etme ve teşhircilik olarak yapılandır Öbür tipinde ise çocuğu zorla oral anal genital cinsel ilgiye zorlama pornografik gayelerle kullanma çocuğun cinsel organlarına dokunma sürtünmecilik üzere aksiyonlar görülür Dünya Sıhhat Örgütü cinsel istismarı çocuğun gelişimine uygun olmayan bilişsel gelişimi açısından çocuğun anlamlandıramadığı ve kavrayamadığı hasebiyle rastgele bir onay vermesinin mümkün olmadığı rastgele bir cinsel aktifliğe dâhil edilmesi ya da buna göz yumulması olarak tanımlamaktadır Dünya Sıhhat Örgütü 2020
Çocuğa yapılan istismarın her tipi müthiş sonuçlar verirken çocuğa yapılan cinsel istismarın aile içinden biri tarafından yapılması çocukta yaşanan travma itimat sorunu depresyon aile içi sorunlar üzere birçok büyük meseleye yol açmaktadır Aile içi cinsel istismar ensest olarak bilinir ve klasik olarak yasadışı ve toplumsal açıdan tabu olarak görülen cinsel istismarın en ağır çeşididir Çiçek vd 2021 Aile içi cinsel istismar çoğunlukla öz anne öz baba kardeş üzere birincil derecede akrabalar tarafından gerçekleştirilse de kan bağı olmayan üvey anne üvey çocuk yahut üvey baba üzere ortalarında kan bağı bulunmayan aile üyeleri ortasındaki cinsel etkileşim de aile içi cinsel istismar olarak kıymetlendirilir Akçe ve Doğan 2020 Aile içi istismar ekseriyetle çocuğun yaşadığı meskende gerçekleştirilir ve çocuk mümkün sonuçlardan korkması sebebiyle durumdan kimseye bahsetmemektedir Aile içi cinsel istismar bebeklik periyodundan yetişkinlik devrine kadar devam edebilir
Aileye yakın ya da tanınmayan birinin çocuğa cinsel istismarda bulunması ise pedofili olarak isimlendirilir
Travmaya Maruz Kalan Çocuklar
Çocukların çocukluk periyodunda yaşadıkları olumsuz tecrübeler hem kısa vadede hem uzun vadede ruhsal toplumsal ve davranışsal önemli problemlere yol açmaktadır Cinsel istismarın çocukta gösterdiği tesir cinsel istismarı kimin uyguladığına nasıl uyguladığına ve kaç kez uyguladığına nazaran değişkenlik gösterir Yakın etrafındaki güvendiği sevdiği ve onu koruyacağına inandığı şahıslar tarafından cinsel istismara maruz kalmanın çocukta çok daha büyük bir inanç kaybı oluşturması nedeniyle ensest çocuğu en fazla yaralayan ve sonraki hayatında telafisi pek mümkün olmayan izler bırakan en ağır cinsel istismar çeşididir Öteki cinsel istismar yaşantılarına nazaran açığa çıkmasının güç olması ve daha uzun müddet devam etmesi de örseleyici etkiyi artırmaktadır Demirci vd 2020 Yapılan kimi çalışmalarda istismarcı ve istismara uğrayan çocuk ortasındaki yakınlık ne kadar fazlaysa mağdurun ileride yaşayacağı psikiyatrik rahatsızlıkların o kadar fazla olacağı belirtilmiş Testa ve arkadaşlarının 2005 te yaptığı bir çalışmada ise çocukluğunda cinsel istismara maruz kalanların maruz kalmayanlara nazaran ilerleyen yaşlarda 3 65 kat daha fazla psikiyatri ünitelerine başvurdukları bu şahıslarda kişilik bozuklukları ile öbür psikiyatrik bozuklukların daha sık görüldüğü ayrıyeten intihar teşebbüsü oranlarının da daha yüksek olduğu saptanmıştır Cinsel istismara uğrayan çocuklarda güvensizlik ihanete uğramışlık cinsel fonksiyonda bozukluk güçsüzlük üzere travmatik tesirler gözlenebilir Tıpkı vakitte cinsellikle gelişme periyotlarının gerektirdiğinden daha fazla ilgilenme cinselleşmiş davranışlar sergileme cinselliğe yönelik olumsuz tavır geliştirme cinsel kimlikle ilgili karmaşa ve gelecek cinsel yaşantıyla ilgili telaş üzere meseleler yaşanabilmektedir Çetin ve Altıner 2019 Öztürk tarafından 2009 da yapılan çalışmada ise cinsel istismara uğramış çocukların aile bireylerin çoklukla birbirine bağlı olmadıkları hislerinin olumsuz ve zayıf olduğu parçalanmış ailelerden oluştuğu tasaları yüksek kendine itimatları olmayan aile yapılarının olduğunu belirtmiştir Bilhassa cinsel istismarda bulunan kişi aileden biriyse yahut aileye yakın bir bireyse cinsel istismara uğrayan çocukta ihanete uğramışlık ve suçluluk hissi ağır bir formda görülür Damgalanma ile birlikte çocuk kendini dışlanmış hisseder ve kendini izole eder hiçbir yere ilişkin hissedemez ve etrafı tarafından kabul edilmeyeceği fikri ile yanlış aksiyonlara yönelebilir
Cinsel istismarın uzun periyot tesirleri kısa devir tesirlerinin kronikleşerek daha sonraki süreçlerde ortaya çıkması ile kendini göstermektedir Alpaslan 2014 s 199 Cinsel istismara maruz kalan çocuklarda kısa periyotta uyku bozuklukları anksiyete bedensel belirtiler irkilme üzere travma belirtileri akut olarak ortaya çıkar Tıpkı vakitte içe kapanma okul muvaffakiyetinde düşüş toplumsallıkta azalma akranlarla irtibat sorunları üzere toplumsal tesirler de mevcuttur Bunun yanı sıra cinsel istismara maruz kalan çocuklarda kısa vadede travma sonrası gerilim bozukluğu anksiyete bozuklukları depresyon ve çeşitli fobiler görülebilirken uzun vadede kişilik bozuklukları cinsel fonksiyon bozuklukları ve unsur bağımlılığı üzere psikiyatrik rahatsızlıklar gözlenebilir intihar etme davranışıyla karşı karşıya kalınabilir
Ailenin çocuklarının cinsel istismara uğradığına inanmadığı çocuğu suçladığı ve takviye olmadığı durumlarda ise çocukta ağır öfke ve terk edilmişlik duygusu görülebilir ve çocuğun yaşayacağı ruhsal problemlerin şiddetini arttırır Cinsel istismarın fizikî tablosunda ise kısa vadede mağdurda morluklar vajinal kanama himen ve anüste yırtık genital bölgede ağrı yürümede ve oturmada zorluk çekme üzere belirtiler görülürken uzun vadede kronik karın ağrısı cinsel hastalıklar somatik yakınmalar ve gebelik yaşanabilir
Ailenin Ruhsal Tablosu ve Aile İçi İlişkiler
Ensest bağlantılar cinsel istismara maruz kalan çocukta biyopsikososyal açıdan olumsuz sonuçlara büyük bir travmaya sebebiyet vereceği üzere topluma ve toplumun kıymetli bir yapı taşı olan aileye de hayli ziyan verir ve büyük bir travma yaşatır Cinsel istismarın aile içinde yaşanmasından toplum tarafından yasaklanmış ve kabul edilemez oluşundan ötürü gelişmiş ya da gelişmemiş tüm toplumlarda yaşanan ensest alakaların ortaya çıkarılması başka istismar biçimlerine nazaran daha zordur Domaç 2019 Bu durumun saklanmasının ve üstünün örtülmesinin en büyük sebepleri birebir meskenin içinde yaşanan ensest ilginin ortaya çıkmasının dini ve ahlaki bakımdan muhalif olması toplumun vereceği yansıdan korkulması ekonomik özgürlüklerinin olmaması ve meskeni terk edememeleri şurası aile tertibinin bozulmasını istememeleridir Buna ek olarak cinsel istismara maruz kalan çocuklar bu yaşadıklarının ne manaya geldiğini ergenlikten sonra cinselliğin ne olduğunu anlamaya başladığında fark etmektedirler Aile içi cinsel istismar yaşandığında aile bireylerinde ağır şaşkınlık konduramama öfke üzere karışık hisler yaşanabilir Kimi ebeveynlerin yaşanan cinsel tacizi unutmak için yanılgıyı çocukta aramaya başladıkları belirtilmiştir İbiloğlu vd 2018
Ensest görülen ailelerde aile fertlerinin ağır bir formda terkedilme ve ailelerinin dağılma dehşetiyle birbirlerine bağlandıkları görülmüştür Bu durum fonksiyonsuz bir aile sisteminin açık göstergesidir Ailenin dışarıdan görünümü olağan olabilir fakat daha yakından incelendiğinde ailenin patolojik iç sistemleri belirginleşmektedir Ekseriyetle katı bir biçimde ataerkil yapıya sahip ailede baba çoğunlukla şiddet yahut tehditlerle baskın durumunu korur Aile içerisinde rol karmaşası yaygındır ve annenin vazifelerinin birçoklarını kızına bıraktığı görülür Domaç 2019 Ailede toplumsal olarak izolasyon görülür aile üyeleri yabancı şahıslarla sadece yüzeysel temaslarda bulunmaktadır ve dışa kapalıdır Ensest görülen ailelerde baba aileyi koruyan kilit öge olarak görüldüğünden mağdurun ensest sırrını açıklamasının muhtemelen aileden çıkarılmasıyla sonuçlanacağının farkına varılması sessizliği sürdürme motivasyonu sağlamaktadır Swanson ve Biaggio 1985 Yapılan çalışmalara bakıldığında Kuzey Amerika ve Batı Avrupa ülkelerinde yapılan çeşitli araştırmalarda ensest hadiselerinin saptandığı ailelerde cinsiyete ve yaşa bağlı olarak aile içi yakınlık kurallarının hudutlarında bir bozulma olduğu tespit edilmiştir İbiloğlu vd 2018 Ensest hadiselerinin görüldüğü ailelerde çoklukla ensest mağduru çocuk genç ya da anne suçlanmaktadır Mağdur çocuk istismarcıyı enseste davet etmekle kişiyi kışkırtmakla olayı çabucak söylemeyerek bu duruma istek gösterdiğiyle suçlanmaktadır Bununla bir arada anneler de olayın farkına varamamakla durduramamakla eşinin cinsel isteklerini karşılayamamakla aileyi konutu çocukları ihmal etmekle suçlanmaktadır Domaç 2019 Bu yaşanan olumsuz tecrübeler sonucu ailede duygusal bağlarda zayıflama aile içi irtibatın ziyan görmesi hislerin saldırgan bir biçimde tabir edilmesi fizikî hengameler yaşanabilir Bunun yanı sıra aile parçalanabilir
Yasal Süreçler
Çocuk 18 yaşını doldurana kadar çocuğa bakmak ve korumak güvenliğini sağlamak ailenin misyonudur Çocuğu ebeveynlerin ya da aile dışı bireylerin berbat davranışlarından korumak ve bu çeşit davranışlara maruz kalan çocuklar için tedavi planı hazırlamak ise devletin vazifesidir Kanunlarda cinsel istismara maruz kalan birey on sekiz yaşından büyükse bu davranışa cinsel saldırı on sekiz yaşından küçük ise cinsel istismar terimi kullanılmış ve cinsel istismar hatasını işleyen hatalılar cinsel taarruz cürmünü işleyen hatalılara nazaran daha uzun yıllar cezaya mahkum edilmiştir Çocukları korumak için çıkarılan Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 200 ülkeyle birlikte Türkiye Cumhuriyeti nde de imzalanmıştır Bu mukaveleyle birlikte dünya genelinde devletlerin cinsel istismar olaylarında çocuklar için gerekli tedbirleri almaları ve yasal düzenlemelerde bulunmaları için yükümlülükler getirilmiş
Türk Ceza Kanunu TCK Unsur 103 e nazaran
–Çocuğu cinsel istikametten istismar eden kişi üç yıldan sekiz yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır
–Cinsel istismarın bedene organ yahut sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda sekiz yıldan on beş yıla kadar mahpus cezasına hükmolunur
Cinsel istismarın üstsoy ikinci yahut üçüncü derecede kan hısmı üvey baba evlat edinen vasi eğitici öğretici bakıcı sıhhat hizmeti veren yahut müdafaa ve nezaret yükümlülüğü bulunan öteki şahıslar tarafından ya da hizmet münasebetinin sağladığı nüfuz berbata kullanılmak suretiyle yahut birden fazla kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmesi hâlinde üstteki fıkralara nazaran verilecek ceza yarı oranında artırılır
–Cinsel istismar için başvurulan cebir ve şiddetin taammüden yaralama hatasının ağır sonuçlarına neden olması hâlinde ayrıyeten taammüden yaralama kabahatine ait kararlar uygulanır
Hatanın sonucunda mağdurun vücut yahut ruh sıhhatinin bozulması hâlinde on beş yıldan az olmamak üzere mahpus cezasına hükmolunur
Cürmün mağdurun bitkisel hayata girmesine yahut vefatına neden olması durumunda ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına hükmolunur
Cinsel istismara maruz kalmış olan bir çocuğun bulunduğu inançsız ortamdan anında uzaklaştırılması gerekmektedir Olay sonrasında hikaye tecrübeli bir ruh sıhhati çalışanı tarafından alınmalı çocuk ile yalnız görüşülmeli yargılayıcı olmaktan kaçınılmalıdır Açık uçlu soruların akabinde şayet açıklığa kavuşmayan hususlar var ise özel sorular sorulmalıdır Görüşme esnasında çocuğun davranışları da gözlemlenerek kaydedilmelidir Hikaye alınırken tüm detaylar çocuğun tıbbi geçmişi ailede yaşanan emsal olaylar sorgulanmalıdır Yakut ve Korkmaz 2013 akt Urazel vd 2017 Çocuğa uygulanan ferdî terapinin yanında aile terapisi de yapılmalıdır Cinsel istismara uğrayan çocuğun ailesinin çocuğa olan yaklaşımı çok kıymetlidir Bu sebeple ailede psiko sosyal danışmanlık verilmelidir
Sonuç
Cinsel istismar ve çocuk için en ağır tablo olan aile içi cinsel istismar çocuğun ruhsal ve sıhhatine fizikî ruhsal ve toplumsal gelişimine yahut münasebetlerdeki inanç hissine ziyan veren bir süreçtir Etraf tarafından duyulması aile yapısının bozulması istismara uğrayan çocuğun istismar eden kişi tarafından sevildiğini sanması ya da korkutulması ekonomik özgürlüğün olmaması üzere sebeplerden ötürü aile içi cinsel istismar en az duyulan üstü kapatılan vakalardandır Aile içi cinsel istismar durumlarında aile kendini dışarıya kapatır öbür beşerlerle yüzeysel ilgilerde bulunur ya da aile parçalanmaya sarfiyat Cinsel istismarı önlemenin en tesirli yolu ortadan kaldırmaktır Bu kapsamda cinsel istismarın ve aile içi cinsel istismarın önlenmesi toplumsal hassaslığın ve farkındalığın artırılması toplumsal muhafaza programlarının geliştirilmesi aile ömür kalitesinin ve eğitimin güzelleştirilmesi mümkün tüm risk faktörlerinin ortadan kaldırılması gerekmektedir