Petrol fiyatları, ekonomik sakinlik telaşları ve ABD Lideri Joe Biden’ın ülkede sert yükselen yakıt fiyatlarını düşürme eforları nedeniyle geriledi.
Petrol fiyatları, global iktisattaki resesyon tasaları nedeniyle bugün de gerilemeye devam etti. Bununla birlikte ABD Lideri Joe Biden’ın ülkede sert yükselen akaryakıt fiyatlarını düşürme uğraşları da fiyatların gerilemesinde tesirli oldu.
Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyat yüzde 3,4 düşüşle 110,5 dolara inerken, ABD hafif ham petrolü yüzde 3,7 gerileyerek 105,5 dolara düştü
DURGUNLUK ENDİŞELERİ
Merkez bankalarının yükselen enflasyon nedeniyle mali sıkılaşmaya gitmelerinin ekonomilerde yavaşlamaya neden olacağı tarafındaki telaşlar, Rusya-Ukrayna savaşının yarattığı arz problemleri nedeniyle son aylarda sert yükselen petrol fiyatlarını baskılamaya başladı. Ekonomik sakinliğin talep üzerinde negatif tesiri olacağı tarafındaki beklenti nedeniyle petrol fiyatları geri çekildi.
ABD merkezli finans ajansı Bloomberg’e bahis ile ilgili değerlendirmelerde bulunan ING Group NV emtia stratejisti Warren Patterson, “Son vakitlerde makro tesirler petrol fiyatlarının tarafını belirliyor. Petrol istikrarı yılın geri kalanında sıkı olacak, fakat kısa vadede güçlü rafineri marjları ham petrol talebini destekleyebilir” dedi.
BİDEN’DAN HAMLE
ABD Lideri Biden’ın bugün süreksiz olarak akaryakıt vergisini kaldırma davetinde bulunması beklenirken yarın da, yakıt fiyatlarının tırmanışından rekor kâr elde eden yedi petrol şirketinin temsilcileriyle görmesi bekleniyor. Biden geçtiğimiz hafta petrol şirketlerini gaye tahtasına oturtarak bu şirketlerin rekor kârlarını eleştirmişti.
Biden Pazartesi günü ülkede artan akaryakıt fiyatlarıyla gayret için akaryakıt vergilerinde süreksiz vergi muafiyeti konusu ile ilgili, “Verilere dayalı bir karar almayı umuyorum. Bu haftanın sonuna kadar bu mevzuda bir karara varacağız.” sözünü kullanmıştı.
ABD’de galon başına (1 galon=3,78 litre) 5 doları bulan akaryakıt fiyatları ile ilgili galon başına 18,4 sentlik bir vergi muafiyeti getirilmesi bekleniyor.
AKARYAKITI DA ETKİLİYOR
Son devirde akaryakıt fiyatlarının en çok etkilediği ülke ise Türkiye oldu. Hem dolar/TL kurundaki sert artış, hem de memleketler arası petrol fiyatlarının artışı Türkiye’deki akaryakıt fiyatlarını sert yükseltti. Motorin pek çok yerde 30 liraya yükselirken akaryakıt de birebir hududa yaklaştı.
Akaryakıt fiyatlarındaki artış birebir vakitte enflasyonla uğraş eden piyasaları da sıkıntı durumda bırakıyor. Akaryakıtın yükselmesi sonucu halihazırda sıkıntı durumda olan lojistik bölümünde maliyetlerin artması tüketici fiyatlarını da üst istikametli baskılıyor.
FİYATLARA YANSIYACAK MI?
Petrol eserlerinin fiyatlarındaki artış yahut indirimler akaryakıta da yansıyor. Petrol fiyatları, Türkiye’de de akaryakıt fiyatlarının direkt belirlenmesinde kıymetli bir etken.
Tamamlanmış petrol eserleri ham petrolden rafine edildiği için, ham petrolün fiyatın tüm tamamlanmış eserlerin fiyatlarını da belirliyor.
Ancak petrol fiyatlarındaki düşüşün Türkiye’de akaryakıt pompa fiyatlarına yansıması için evvel milletlerarası akaryakıt ve motorin fiyatına tesir etmesi gerekiyor.