Merhabalar. Bu yazıda size hepimizin severek yediği İzmir kumrusunun geçmişinden bahsediyorum. Ayrıyeten yediğimiz kumrunun aslında İzmir değil Çeşme kumrusu olduğunu anlatıyorum. Yazının sonunda yepyeni İzmir kumrusu tanımını de sizler için bırakıyorum.
İyi okumalar dilerim.
Orijinal İzmir kumrusu şimdiki yediklerimizden epey farklı aslında.
İzmir kumrusu bugün hepimizin bildiği apayrı bir sokak lezzeti. İçine yerleştirilen çeşitli gereçlerle herkesin kendi kumrusunu yapsa da asıl İzmir kumrusu daha farklı. Bilinen birinci yepyeni kumru, İzmir kumru ekmeğinin içerisine İzmir tulum peyniri, domates ve biber konularak hazırlanan ve soğuk servis edilen bir sandviçtir.
Sandviçin ismi ekmeğinin halinden geliyor.
Tabii bu lezzetli yiyeceğin ekmeği de özel olarak hazırlanır. İzmir kumru ekmeği nohut mayası kullanılarak yapılır. İzmir kumrusuna has özelliğini veren ise orta kısmının daha geniş ve uç kısımlarına yanlışsız incelen bir yapısının olmasıdır. Bu formuyla kuşun gövdesine benzediği için sandviç ekmeğine ‘kumru ekmeği’ denmektedir.
İzmirli fırıncılar gevrekten yola çıkarak kumru ekmeği icat ediyor.
İzmir kumrusu, İzmirliler tarafından yaklaşık 150 yıldır çabucak hemen her gün tüketilmektedir. Başlarda soğuk olarak yenen bu sandviç 1940’lardan sonra ekmeğin ortasına sucuk, salam, peynir konularak sıcak olarak da tercih edilmiştir. İzmirli fırıncılar ‘gevrek’ ile peynirin ahenginden yola çıkarak ortası delik simit yerine hamura kumru halini vermiştir.
Büfelerde çoğunlukla satılan Çeşme Kumrusu aslında.
İzmir kumrusunun yapıldığı birinci devirlerde içine yalnızca peynir, domates ve yeşil biber sıkıştırılırdı. Fakat hepiniz biliyorsunuzdur ki bugün Türkiye’nin birçok büfesinde ve fast food dükkanlarına satılan kumrular bundan hayli farklıdır. Günümüzde kumrunun içerisine sucuk, salam, eritilmiş kaşar peyniri konur ve tost makinesinde ısıtılarak servis edilir. Daha bol gereçli ve doyurucu olan bu lezzet ise ‘Çeşme Kumrusu’ olarak geçer; yani bildiğimiz orjinal İzmir kumrusundan epeyce farklıdır.
Kumru, İzmirliler için boyoz ve gevreğe lezzetli bir alternatif.
Bilinen birinci versiyonuyla İzmir kumrusu, sabah kahvaltılarının olmazsa olmazı bir soğuk sandviçi durumunda. Bilhassa İzmirlilerin vapurda yemeyi çok sevdiği kumru yanında çay da varsa hayli hoş ikili oluyor. İzmirlilerin boyozuna ve gevreğine âlâ bir alternatiftir kendileri.
Gelelim tekrar Çeşme kumrusuna…
Çeşme kumrusunun mucidi Çeşme’deki Kumrucu Hüseyin isminde bir esnaf. Bugün Çeşme’de kumru yapan pek çok dükkan var. Hikmet, Şevki, Hüseyin, Erol. Anlayacağınız Çeşme yalnızca bir tatil cenneti değil birebir vakitte bir ‘kumru cenneti’.
Bir İzmir kumrusu tanımı vermesek olmazdı.
Malzemeler:
Hamur:
3,5 – 4 su bardağı un
Maya
1 tatlı kaşığı tuz
2 yemek kaşığı toz şeker
1 yumurta
1 su bardağı ılık süt
0,5 su bardağı sıvı yağ
Üzeri için:
2 – 3 yemek kaşığı su
1 su bardağı susam
Servis için:
200 g tulum peyniri
3 adet domates
4 – 5 adet yeşilbiber
İzmir Kumrusu Nasıl Yapılır?
1. Unu derin bir kaba eleyin. Maya, tuz ve toz şekeri ilave edip kaşık ile düzgünce karıştırın.
2. Yumurta, süt ve sıvı yağı ek edip düzgünce yoğurun. Hamurun üzerini kapatıp ılık ortamda 40 dakika mayalanması için bekletin.
3. Fırın tepsisini yağlayın yahut pişirme kağıdı serin. Fırını alt-üst 180 dereceye ayarlayıp ısınması için çalıştırın.
4. Mühlet sonunda hamuru tekrar yoğurup 6 eşit modüle bölün. Her parçayı elinizde oval olarak yuvarlayıp kumru hali verin. Üzerine fırça yardımı ile su sürüp her tarafını susama bulayın. Fırın tepsisine aralıklı sıralayın, 20 dakika pişirin.
5. Fırından çıkarıp soğutun.
6. Kumruları ortadan ikiye kesip dilimlenmiş peynir, domates ve biber ile doldurarak servis yapın.
Siz kumrunun en çok hangi versiyonunu beğeniyorsunuz? Yorumlarınızı bekliyorum.