Denizli’de M.Ö. 3’üncü yüzyıla ilişkin olduğu bedellendirilen kaya fotoğrafları bulundu. Prof. Dr. Mustafa Beyazıt, kaya fotoğraflarına nazaran Türklerin Anadolu’ya 1071 yılından çok daha evvel geldiğini belirterek “Bunlar yüzeylere yazılmış birer mektuptur” dedi.
Kaya fotoğrafları ve tamgalarla ilgili araştırmalar yapan Ümit Şıracı, Denizli’nin Bekilli ilçesi kırsalında Türklerin Anadolu’ya 1071 yılından çok daha evvel yerleştiğini gösteren kaya fotoğrafları tespit etti.
Buluntuların M.Ö. 3’üncü yüzyıldan başlayarak 19’uncu yüzyıla kadar tarihlendiği belirtildi. Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kutluhan ve PAÜ Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Beyazıt, figürlerin bulunduğu alanda inceleme yaptı.
“TÜRKLER 1071’DEN EVVEL DE ANADOLU’DAYDI”
Denizli’de Türklerin stratejik geçiş noktalarını taradığını belirten Ümit Şıracı şöyle konuştu:
“Burada tamga, kaya resmi, mezar taşı, balbal ve hatta kurganlar var. Bulduklarımızın kıymetlendirilmesi için üniversiteye bildirdik. Burada bir çalışma yürütüldü. Bunlar, Anadolu Türk tarihinin aydınlatılması için kıymetli datalar. Buluntular Türklerin Anadolu’ya 1071 yılındaki Malazgirt Zaferi’nden evvel geldiğini kanıtlayacaktır.”
“Bu bölgede ağır formda kaya fotoğrafları bulundu. İki alanda tespit ettik. İnanıyorum ki bu buluntular Anadolu’daki Türk tarihi hakkında yeni bir sayfa açılmasını sağlayacak. Tatar ve Kıpçak tamgaları ile dini motiflere rastladık. İslami dini motiflerin dışında eski Türklerin inançlarını simgeleyen çizimler var. Şaman çizimleri var. Binlerce yıldır Orta Asya’da rastlanılan kaya fotoğraflarının birebiri var. Bunlar, ortak ritüel lisanı. Bunları beşerler gelişi hoş kazımıyorlar. Bunları yapanlar; dini başkanlar, kamlar, şamanlar. Aşikâr ritüellere nazaran kazınıyor. Güneşin doğduğu tarafa bakan parlak kayalara kazınmışlar”
PAÜ Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Beyazıt ise bulunan kaya fotoğraflarının M.Ö. 3’üncü yüzyıla ilişkin olduğunu söz ederek, “Burada 33 figür tespit ettik. Her bir figürün başka farklı ehemmiyeti var. Milattan evvelki çağlardan günümüze yakın bir periyoda kadar yapıldıklarına dair ipuçlarımız var. Genel hallere baktığımızda şaman motifleri ele alınmış. Bunlar, ortak özellik olarak bizleri Orta Asya’ya götürüyor. Hafriyatlar Osmanlı periyodunda de devam etmiş. Sürahi motifleri bulduk. Osmanlıca yazılar ve isimler bulduk. Hatta Yunan işgali devrinde, büyük ihtimalle Yunanlılar tarafından yapılmış işaretler de gördük” dedi.
Beyazıt şöyle devam etti: “Denizli yöresinde daha çok sayıda kaya fotoğrafının tespit edileceğini düşünüyoruz. 10 yıldır kaya fotoğraflarına yönelik bilimsel çalışma yapıyoruz. 1071, bizim Anadolu’nun tapusunu aldığımız bir devirdir. Bu tarihten evvel Anadolu’da Türkler var mıydı? Bu bir tartışma konusuydu. Kavimler Göçü’ne baktığımızda Anadolu’da yerleşim olduğunu biliyoruz. Bizans kaynaklarında da pek çok Türk’ün generalliğe kadar yükseldiğini görüyoruz. Kaya fotoğrafları tespitlerimizden net olarak söyleyebiliyoruz ki; 1071’den evvel de buradaydık. Bunlar yüzeylere yazılmış birer mektuptur. Okumasını bilenlere çok şey anlatır. Orta Asya’daki gelenek burada da devam etmiş. Hem figür hem de damgalar olarak karşımıza çıkıyor. Birtakım yerlerdeki yazıtlarda kullanılan alfabe, Göktürk alfabesi olarak karşımıza çıkıyor. Kaya fotoğraflarının ise M.Ö. 3’üncü yüzyılda başlayıp, 19’uncu yüzyıla kadar devam ettiğini söyleyebiliriz.”
“ARAŞTIRMA MERKEZİ KURULACAK”
Kaya fotoğraflarının bulunduğu alanda inceleme yaparak bilgi alan Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kutluhan da araştırma merkezi kuracaklarını söyledi. Prof. Dr. Kutluhan, “Bakir alanda kayalar üzerinde çok değişik kaya fotoğrafları bulundu. Buluntular, üniversitemiz tarafından yorumlandı. Bizi tarihin eskilerine götürüyor. İslam öncesi ve sonrası figürler olduğu söz edildi. Kaya fotoğrafları üzerinde durmayı maksat edindik. Bu alanda yurt dışında pek çok merkezler kuruldu. Biz de Türkiye’deki birinci kaya fotoğrafları araştırma merkezini kurmayı planlıyoruz. Anadolu tarihinin en derin bilgisi kaya fotoğraflarında gizli. Nereden geldiğimiz noktasında tarihin en derin bilgileri kaya fotoğraflarında gizli. Şayet bu tarihi çözebilirsek bizim başarımız olacak. Türkiye’de bu husus biliniyordu fakat ehemmiyeti noktasında tahminen biraz gerilerde kalmıştı. Bu çalışmaları bilimsel olarak yapacağız” diye konuştu. (DHA)