Yaşlanırken demans riski artar O denli ki 85 yaşında insanların üçte birinde bu risk bir Escort Fenerbahçe formda vardır Yaşlanırken demans gelişimini azaltmak mümkün müdür Aslında gerçek manada demans riskini azaltan tam tedavi yahut önleyen tedavi yoktur Lakin riski azaltmada yapılabilecekler vardır
Risk faktörü bir hastalığın gelişmesi Fenerbahçe Escort Bayan bahtını arttıran duruma denir Kimi risk faktörleri denetim edilebilirken kimileri denetim edilmez Örneğin Alzheimer hastalığı için en büyük risk yaşlanmadır ve bir kişi ne yaparsa yapsın yaşlanmayı durduramaz Kişinin önleyemediği Fenerbahçe Escort bir öteki risk faktörü ise genleridir
Fakat bir hastalıkta riski azaltan davranış ve ömür tarzı beslenme hareket durumu üzere etmenler kişi tarafından denetim edilebilir Örneğin yüksek kan basıncı kalp hastalıkları için bir risk faktörüdür ve şayet tansiyonu düşüren beslenme ve ömür tarzı değişiklikleri ile kan basıncı düşürülürse bu risk yönetilmiş olur
Yaşlı popülasyon arttıkça demans artmaktadır Lakin popülasyonun eğitim seviyesi ve hayat tarzına nazaran demans kimi yaşlı popülasyonlarda görece azalmaktadır
Bu kapsamda dikkati çeken 3 durum vardır
-
Fiziksel aktivite durumu
-
Kan basıncı denetimi
-
Bilişsel canlılık (okuma, düşünmek, sudoku çözmek, sosyalite, hobi aktiveleri vs.)
Bu ilgi bağlamında yapılabilecekleri sıralayalım
Yüksek kan basıncı denetimi Tansiyon yüksekliği kalp kan damarları ve beyin üzerinde ziyanlı tesirlere sahip olup beyin kanaması riskini arttırır ve damar kökenli demans riski artar İdman ve sigarayı bırakma üzere hayat tarzı değişiklikleri ve ilaç kullanımı üzere yaklaşımlar bu riski azaltır dolaylı olarak demanstan kollayıcı olur
Kan şekeri idaresi Kan şekeri yüksekliği beyin kanaması kalp hastalığı bilişsel bozukluk ve demans riskini arttırır Sağlıklı beslenme nizamlı antrenman sigarayı bırakma ve kan şekeri sistemli denetimleri bu risklerin idaresine katkıda bulunur
Sağlıklı diyetle beslenme Kabukları çıkarılmamış tahıl kepekli ekmek orantılı zerzevat ve meyve karışımı yağsız et ve deniz eserleri zeytinyağı üzere doymamış yağ asitleri düşük yağlı eserler yağ ve şeker oranı istikrarlı öbür eserler ile beslenme durumunun sürdürülmesi sağlıklı diyet olarak kabul edilir
İdeal kilo da kalma Obez ve çok kilolu olma diyabet ve kalp hastalığı riskini arttırır
Fiziki manada hareketli olma ve sürdürme Haftada 150 dakika orta yoğunlukta fizikî aktivitenin kilo alımını denetimde kalp hastalığında kan basıncının düzenlenmesinde tesirli olduğu bilinmektedir
Zihinsel manada etkin kalma Bir kişinin zihinsel olarak faal kalmasını sağlayan aktiviteler ortasında okuma satranç oynama dama oynama el marifeti gerektiren işlerle iştigal etme yeni hobiler öğrenme toplumsal etkinliklere katılma yeni şeyler öğrenme yeni spor öğrenme masa tenisi oynama sudoku çözme bulmaca çözme doldurma vs sayılabilir
Aile ve arkadaşları ile kontaklarını sürdürme sosyal kalma Alzheimer de toplumsal izolasyon ve yalnızlık bilişsel azalma ile direkt ilgilidir Bunun için arkadaş etrafı ve aile etrafı irtibatlarının arttırılması önerilir
İşitme sorunlarını çözme İşitme zorluğu bilişsel faaliyetleri bozarak demansa katkıda bulunur
Düzenli uyuma Nizamlı uyku akıl ve vücut sıhhati için son derece kıymetlidir Günde 7 8 saat uyumak gerekir uykusuzluk için kesinlikle tedavi alınmalıdır
Kafa travmalarını önleme ;
Alkol alımını azaltma Alkol hem sarhoşken düşmeye hem de diyabet kan basıncı beyin kanaması bellek bozuklukları duygudurum bozukluklarına yol açar Bu nedenle alkol alımının çok azaltılması önerilir
Sigara içmeme Sigarayı bırakma kalp sıhhati akciğer sıhhati beyin kanaması riskini azaltarak damarsal demans riskini azaltır