Çocuk istismarı (kötüye kullanımı) ve ihmali; anne, baba ya da bakıcı üzere bir erişkin tarafından çocuğa yöneltilen toplumsal kurallar ve profesyonel bireylerce uygunsuz ya da hasar verici olarak nitelendirilen, çocuğun gelişimini engelleyen ya da kısıtlayan aksiyon ya da eylemsizliklerin tümüdür. İstismar ve ihmal, çocukta oluşabilecek fizikî ve ruhsal ziyanların yanı sıra, erişkinlik devrinde de kimi olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir.
Duygusal istismar, çocuk ya da ergen bir bireye kendi vücudunu ve kişiliğini olumlu algılamasına pürüz olacak, hislerini rencide edecek halde davranılmasıdır. En sık yapılan istismar biçimidir. Bağırmak, aşağılamak, küçük görmek üzere davranışları içerir. Fizikî ve cinsel istismara uğrayan bireylerin çoğunlukla duygusal istismar ve ihmale de maruz bırakıldığı bilinmektedir. Çocuğun gelişimi ve fonksiyonelliği açısından yıkıcı sonuçlara sebep olsa da, fizikî bir bulguya rastlanmadığı için duygusal istismarın farkına varmak zordur. İhmal, çocuğun temel muhtaçlıkları olan beslenme, barınma, korunma üzere durumlardan yoksun bırakılmasıdır. İstismar faal, ihmal ise pasif bir biçimde yapılmaktadır.
Çocukluk çağı travmaları yetişkinlikte kendisini nasıl gösterir?
Bireylerin çocukluk yıllarında ihmal ve istismar yaşantılarına maruz kalması, inançsız bağlanma geliştirmelerine neden olarak yetişkin yaşantılarındaki bağlarını etkileyebilmektedir. Çocukken aile içi şiddete maruz kalmak, yetişkinlik periyodunda kararlı ve muteber ilgiler kurmayı sıklıkla güçleştirmektedir. Kendi travmalarını yaşayan anne babalar, birebir vakitte rahatlık ve müdafaa sağlamada duygusal olarak istikrarsız ve tutarsız olabilmektedir.
Kişi, bugünkü şartlarına yahut problemlerine uygun olmayan ve çok yansılar veriyorsa; alakasız üzere görünen durumlar yahut olaylar tarafından tetikleniyorsa, üzerine çalışılması gereken travmatik anılar olduğu düşünülebilir. Travma yaşayan pek çok insan, kronik bir biçimde etraflarındaki beşerlerle uyumsuzdur.
Pek çok çalışma, çocukluk çağı travmatik yaşantıları ile depresyon, anksiyete üzere duygudurum bozuklukları, husus kullanım bozuklukları, yeme bozuklukları, kişilik bozuklukları ortasında alaka olduğuna dair ispatlar göstermektedir.
Benlik hürmeti, özgüven, ruhsal dayanıklılık, his düzenleme marifetleri üzere yetişkin hayatında kollayıcı olacak pek çok özellik, çocukluk çağında yaşanan travmatik yaşantılardan olumsuz etkilenmektedir. Bebeklikte kendini inançta hissetmeyen çocuklar, büyüdükçe ruh hallerini ve duygusal yansılarını düzenlemede problemler yaşamaktadır.