Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “ABD ile bağlantılarımız hiçbir vakit kolay olmadı lakin sağlam bir temel üzerine inşa edilmiş durumda. Çeşitli alanlarda birlikte çalışırsak çok şey başarabiliriz.” dedi.
BM 77. Genel Konsey Görüşmeleri için New York’ta bulunan Çavuşoğlu, ABD’nin önde gelen fikir kuruluşlarından Dış Münasebetler Kurulunda konuştu.
Çavuşoğlu iklim değişikliği, çatışmalar, terörizm, besin ve güç güvenliği üzere ortak zorluklar karşısında milletlerarası sistemin, iş birliğine dayalı önemli bir ıslahata muhtaçlığı olduğunu söyledi.
Türkiye’nin Orta Doğu, Karadeniz, Kafkaslar, Balkanlar, Rusya, Ukrayna, Libya, Suriye, Irak, Afganistan ve Afrika üzere yakın etrafındaki bölgelerde, kıymetli dış siyaset bahislerinde baş aktör olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, çatışmaların birçoklarının bu bölgelerde yaşandığına dikkati çekti.
“STRATEJİK ZORUNLULUK”
Türkiye’nin göç, güç güvenliği, besin güvenliği ve terör üzere global zorluklarla gayrette direkt yer aldığını anlatan Çavuşoğlu şunları kaydetti:
”Bu çatışmaların istikrar ve refahımıza tesirlerini en aza indirgemek için proaktif bir dış siyaset izlememiz gerek. Sonuçta Türkiye, global piyasalara entegre bir piyasa iktisadı ve rastgele bir çatışma bizi direkt etkiliyor. Bu nedenle Ukrayna, Rusya, Afganistan, Libya, Suriye, Balkanlar, Orta Asya üzere hususlarda etkin siyasetimiz bir seçim değil, stratejik bir mecburilik.”
Türkiye ve BM’nin arabuluculuğunda varılan İstanbul tahıl mutabakatı ile Türkiye’nin Balkanlar ve Libya’daki gayretlerini örnek veren Çavuşoğlu, birtakım Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Türkiye’yi Çin ve Rusya ile Balkanlar’da rakip gördüğünü tabir etti.
”Böylesine kırılgan bir ortamda, rakip aktörlerle münasebetlerimizde ince bir çizgide yürümemiz gerekiyor.” diyen Çavuşoğlu, ”Örnek vermek gerekirse komşularımıza yönelik yaptırımlara BM dayanaklı olmadıkça katılmamız kolay değil. Zira en yüksek bedeli biz ödüyoruz ve dikkatli bir siyaset yürütmezsek arabulucu rolü üstlenemeyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
NATO üyesi olarak Türkiye’nin yükümlülüklerinin farkında ve güçlü bir ortak olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, ”Ama tıpkı vakitte kritik hususlarda çeşitli aktörlerle konuşabilmemiz gerekiyor.” dedi.
“ABD’NİN ULUSAL GÜVENLİK TELAŞLARIMIZA HÜRMET DUYMASINI BEKLİYORUZ”
Türkiye-ABD alakalarını kıymetlendiren ve ABD dış siyasetinde öncelikli alanlarda Türkiye’nin kilit bir aktör olduğunu belirten Çavuşoğlu, ”ABD ile bağlarımız hiçbir vakit kolay olmadı lakin sağlam bir temel üzerine inşa edilmiş durumda. Çeşitli alanlarda birlikte çalışırsak çok şey başarabiliriz.” diye konuştu.
Türkiye ve ABD ortasındaki 3 sorunu ABD’nin PKK/PYD/YPG terör örgütüne dayanağı, FETÖ ve CAATSA yaptırımları olarak sıralayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
”Bütün bu meseleler bizim için ulusal güvenlik sıkıntısı ve bir müttefik olarak ABD’nin ulusal güvenlik kaygılarımıza hürmet duymasını bekliyoruz. Terörle uğraşta takviye bekliyoruz. Bir terör örgütünü diğer bir terör örgütüyle uğraş için kullanmak mutlaka kabul edilemez ve tehlikeli.”
Türkiye’nin Biden idaresi ile uyuşmazlıkları çözmek için yapan bir formda çalıştığını anlatan Çavuşoğlu, ”ABD bu üç ana sorunu çözebilirse ortak çıkarlarımızın olduğu çeşitli alanlarda birlikte çok şey yapabileceğimizi düşünüyorum.” sözünü kullandı.
“BU LOBİLER YÜZÜNDEN ABD BİRTAKIM HUSUSLARDA İKİLİ STANDARTLI BİR YAKLAŞIM İZLİYOR”
ABD’deki kimi lobilerin Türkiye ile bağlara adil olmayan bir halde olumsuz tesirinden bahseden ve bu durumdan keder duyduklarına dikkati çeken Çavuşoğlu, ”Bu lobiler yüzünden ABD kimi mevzularda Türkiye’ye karşı ikili standartlı bir yaklaşım izliyor.” dedi.
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde Türkiye’ye yönelik düşmanca aksiyonlarda bulunduğunu ve Türk F-16’larına radar kilidi attığını hatırlatan Çavuşoğlu, ”Kimse bu provokasyonlardan bahsetmiyor yalnızca Türkiye’nin haklı yansılarını duyuyoruz, eşit muamele görmüyoruz. Mesela Hindistan, S-400 füzesi alınca yaptırımlardan muaf tutuldu lakin Türkiye’ye bu yüzden CAATSA yaptırımları uygulanıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye’nin müttefiklerinden yalnızca tarafsız bir duruş beklediğini belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
”Dünya daha kaotik bir hal alıyor. Birkaç yıl evvel kimse Avrupa’da konvansiyonel bir savaş ya da büyük bir global salgın beklemiyordu. Diğer ne cins büyük zorlukların ortaya çıkacağını bilmiyoruz ve bu şiddetli periyotlarda Türkiye-ABD bağları stratejik düşünme ve dirayetle ele alınmalı, dar çıkarların gölgesinde bırakılmamalı. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız.” (AA)