İtalyan mutfağı aklımıza gelince pizza, makarna üzere yemekler geliyor. Pekala ya tatlılar? İtalyanlarda pizza kadar olmasa da pek çok lezzetli tatlı tanımı var. İtalyanlar çoklukla kuru, gevrek olan ve hamurdan yapılan tatlıları yemeyi seviyorlar. Bu yazıda İtalya’nın mutfağındaki tatlılara uzandım.
Keyifli okumalar diliyor ve bu lezzetleri deneyenlere afiyet olsun diyorum.
1. Occhio di bue
Öküz gözü manasına gelen bu tatlı, ortalarına reçel yahut çikolata sürülen ve iki kat yuvarlak hamurlu pastadan oluşan bir bisküvidir. Hamur katmanının ortasında, dolguyu görmenizi sağlayan bir delik vardır. Gerçekten öküz gözüne benziyor!
2. Brutti Ma Buoni
Tatlının manası ‘çirkin ve güzel’ demek. Görüntüsü berbat lakin tadı hoş olan bu tatlı İtalya’nın birçok yerinde popülerdir. Fındık, badem, şeker, yumurta akı ve vanilya karışımından yapılır ve kuru, halsız bisküvilerdir.
3. Cantucci
Cantucci olarak da bilinen Biscotti, Toskana’nın Prato kentinde ortaya çıkan İtalya’nın klâsik bademli bisküvileridir. İki kere fırınlanmış, dikdörtgen biçimli, kuru ve gevrektirler. Klâsik olarak ismi Vin Santo olan bir içeceğe batırılarak yenir.
4. Tiramisù
Kelime manası ‘beni al’ yahut ‘götür beni’ olan kahve aromalı bir İtalyan tatlısıdır. Çırpılmış yumurta, şeker ve mascarpone peyniri karışımı ile kaplanmış, kahveye batırılmış ve kakao ile tatlandırılmış savoiardi’den (biz kedi lisanı diyoruz) yapılır. Tanım, birçok kek çeşidine ve öbür tatlılara uyarlanmıştır. Kökenleri çoklukla İtalyan bölgeleri Veneto ve Friuli Venezia Giulia ortasında tartışmalıdır.
5. Panna cotta
Panna cotta, İtalyancada pişmiş krema manasına geliyor. Bu tatlı, jelatin ile kaplanır ve tatlandırılmış kremadan yapılır. Krema, kahve, vanilya yahut başka tatlandırıcılarla aromatize edilebilir. Kremanın keşfinden beri İtalyanların en sevdiği tatlılardan olagelmiştir.
6. Pastiera napoletana
Pastiera napoletana, pişmiş buğday, yumurta, ricotta peyniri ile yapılan ve portakal çiçeği suyuyla tatlandırılmış bir Napoliten tart tipidir. Ekseriyetle Paskalya’da yenir. Bazıları bu tatlının tanımını Napoli’deki bir manastıra atfederken bazıları de Napoli kentinin kendisi üzere pagan Yunan köklerinin olduğunu savunuyor.
7. Babà
Romlu babà veya babà au rhum olarak isimlendirilen bu tatlı, sert likör ya da rom ile yapılan ve çırpılmış krema yahut pasta kreması ile doldurulmuş mayalı bir kektir. Napoli’de 18. yüzyılda Fransız yemekleri çok tutulduğu için romlu babà dahil olmak üzere birçok Fransız hamur işi Napoli pastacıları tarafından yapılıyordu. Napoli ve ABD’de İtalyan-Amerikan pastanelerinde mantar halinde romlu babà kekleri hâlâ satılır.
8. Crostata
Crostata, Napoli’de coppi ve Lombardiya’da sfogliata olarak da bilinen İtalyan pişmiş bir tart yahut turtadır. Çağdaş manadaki crostata ismine 1465’te yayınlanan yemek kitabında rastlanmıştır. Hem tatlı hem de tuzlu crostatanın pek çok çeşidi vardır.
9. Cornetto
‘Küçük boynuz’ manasına gelen bir kornet, İtalyan hamur işidir. Bir cornettonun ana bileşenleri hamur, yumurta, tereyağı, su ve şekerdir. Pişirme sırasında altın rengi elde etmek için kornetin yüzeyine yumurta sarısı sürülür. Cornetto vuoto ise (İtalyanca boş cornetto) ekseriyetle krema, kayısı reçeli yahut çikolatalı krema dahil olmak üzere çeşitli dolgularla hazırlanan bir tatlıdır. Cornetto, İtalya’da espresso yahut kapuçino eşliğinde tüketilen en yaygın kahvaltı olarak kabul edilir.
10. Pandoro
Pandoro, Noel ve yılbaşı vakitlerinde tanınan olan klâsik bir İtalyan tatlı ekmeğidir. Tipik olarak bir Veronese eseri olan pandoro, klasik olarak sekiz köşeli yıldız kısmı olan bir frustum halindedir. Noel’de İtalyan Alpleri’nin karlı doruklarını andırmak için vanilya kokulu pudra şekeri serpilerek servis edilir.
11. Panettone
Panettone, çoklukla kuru üzüm, şekerlenmiş meyve kabukları, badem ve brendi ile yapılan bir mayalı İtalyan kekidir. Sade yahut çikolatalı üzere birçok çeşidi vardır. Silindirik bir tabandan oluşur ve ekseriyetle 1 kg tartısındaki bir panettone yaklaşık 12-15 cm yüksekliğindedir.
12. Granita
İtalyanca da granita siciliana da denen granita; şeker, su ve çeşitli aromalardan yapılan yarı dondurulmuş bir tatlıdır. Aslen Sicilya’dan ortaya çıkmıştır lakin bugün İtalya’nın her yerinde çeşitli formlarda mevcuttur. Şerbet ve İtalyan buzuyla yapılır.
İtalyan mutfağı pizza ve makarna konusunda seviyeyi arşa çıkarsa mevzu tatlıya gelince genelde hamurdan yapılan kekler ve bisküviler öne çıkıyor. Siz İtalyan tatlıları hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım.