Çıtır çıtır pişen ve şerbetiyle buluşunca lezzetine kavuşan mis kokulu lokmanın tarihçesine bakıyoruz. İzmir lokması ile saray lokmasının farkı nedir? Lokma birinci nerede üretildi? işte ayrıntılar…
Eski Türklerden günümüze kadar binlerce yıldır “yağ kokutma” geleneği sürmektedir. Türkler Gök Tanrı’nın isteğini kazanmak için kandil ve arife günleri ile cenaze sonrası pişi yahut lokma pişirirler. Daha sonra yapılmış olan bu lokmalar yahut pişiler komşulara dağıtırlar.
Ayrıca bir konuk haneye geldiğinde de gelişini kutlamak için lokma dökülür yahut pişirilir. Böylelikle konuğun gelişi Gök ilaha haber verilmiş olunur.
1400’lü yıllarda Araplar tarafından yapılan birinci kere yapılan lokma, ismini ‘Lukma’ sözünden almıştır.
Arapların “kadı lokması” El-Bağdadi tarafından 13. yüzyılda tanım edildiği söylenmektedir. Fakat tanımının onlara da Osmanlı sarayından alındığı da aşikârdır.
Lokma bir Türk tatlısıdır ve İzmir Lokması ismiyle coğrafik işaret almıştır.
Un, maya, tuz ve şekerle hazırlanan hamurun kızartıldıktan sonra şerbetlenmesiyle ortaya çıkan lokmanın iki çeşidi bulunur.
İzmir lokması, ortası delikli halka biçiminde dökülür ve 3’erli olarak servis edilir.
Saray lokması ise zeytin adedinden biraz büyük yuvarlaklar halinde dökülür ve 6’lı halde servis edilir.
Ankara’nın Güdül ve Ayaş yörelerinde Bırtlak diye bilinen bir lokma çeşidi de mevcuttur. Türkiye’deki kimi yörelerde şerbet dökülerek tatlı olarak yenilmesine karşın, kimi yörelerde pişi üzere şerbetsiz peynir ile yenilmektedir.
Lokma ülkemizde ekseriyetle hayır için döküldüğünden hayır lokması ismiyle da bilinmektedir. Bunun dışında düğün, nişan ve sünnet üzere çeşitli özel günlerde de lokma dökülmekte ve fiyatsız olarak dağıtılmaktadır.
4-5 sene evvel ülkemizde lokmaya yeni bir soluk getiren yeni jenerasyon lokmacılar lokmanın içine ya da üstüne çikolata ekleyerek çağdaş bir yorumla lokmalarını satmaya başlamışlardı.
Geleneksel bir tatlının farklı yorumlanması hoş olsa da bu husus çığırından çıkmıştı. Yeni jenerasyon lokmacılara duyulan ilgi arttıkça her sokak başında farklı isimlerde yeni kuşak lokmacılar açılmaya başlanmıştı.
Büyük bir hevesle açılan yeni jenerasyon lokmacılar aşikâr bir mühlet sonra kepenk teker teker indirmeye başladı. Bir anda tanınan hale gelen bu yeni kuşak lokmacılar bir anda da piyasadan silindi. Uygun ki de silindi!
Çıtır çıtır lokma tatlısı tarifi
Diğer içeriklerimiz de ilginizi çekebilir: