Beynimizin; kimi vakit kalbimiz, böbreklerimiz, akciğerlerimiz ve karaciğerimizden daha süratli yaşlanabildiğini belirten Prof. Dr. Derya Uludüz, “Ancak bunu hayat şeklimizde yapacağımız birtakım değişikliklerle frenlemek elimizde” dedi.
Beyin sıhhatini korumak da ‘sağlıklı yaşlanmanın’ kıymetli bir modülüdür. Hasebiyle beynimize ne kadar uygun bakarsak ömür kalitemiz de o kadar artar ve hatta yaşlılık günlerinde bile güçlü bir hafızaya sahip olabiliriz.
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ilerleyen yaşla birlikte beyin sıhhatimizi korumak ismine alabileceğimiz 10 temel tedbiri şöyle sıraladı…
1-D vitamin depolayın
D vitamini yağda çözünen bir vitamindir bu nedenle bedende birikebilir. D vitamin desteği almadan evvel kesinlikle kan tetkiki yaptırın. Alt sonu 30 ng/mL’dir fakat teklifimiz bu bedeli yaklaşık 50 ng/mL civarında tutabilmektir. Bedeniniz direkt güneş ışığına maruz kaldığında doğal olarak D vitamini üretir, yazın desteklerden çok güneş ışığından doğal D vitamini almanızı öneriyoruz. D vitamininin birkaç değerli fonksiyonu var. En hayati olanı, kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemek ve bağışıklık sistemi fonksiyonunu kolaylaştırmaktır. Ruh halinizi düzenleyip, depresyonunuzu da azaltabilir. Bunların yanı sıra düşük D vitamini düzeylerinin, Multipl Skleroz, hipertansiyon, kalp yetmezliği ve felç üzere hastalık risklerini artırdığı tespit edilmiştir.
2- B VİTAMİNİ takviyesi alın
Sağlıklı bir hudut sistemi için B vitaminleri kıymetli yapı taşlarıdır. Güç düzeyiniz, beyin işlevleriniz ve hücre metabolizmanız üzerinden direkt tesire sahiptir. Hafıza ve beyin sıhhati için epeyce değerli olan B vitamini kırmızı-beyaz ette, fasulye, mercimek üzere baklagillerde, yumurta ve süt eserlerinde, koyu yapraklı sebzelerde, avokadoda ve muzda çokça bulunabildiği üzere ilerleyen yaşlarda dayanak olarak da alınabilir. Lakin B vitamini de rastgele kullanılmamalı, kan bedellerine bakılarak, gerekli durumlarda kullanılmalıdır.
3-Bel etrafınıza dikkat edin
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran erkeklerde 94 cm, bayanlarda ise 80 cm’in üzerinde ölçülen bel etrafı önemli kronik hastalıklar için büyük bir risktir. O denli ki, bel etrafı genişledikçe, insülin direnci artar, diyabet başlar, kolesterol ve tansiyon tavan yapar, kalp hastalıkları ortaya çıkar ve beyin felci devreye girer. Uzun vadede tıpkı vakitte hafıza sıkıntılarını da beraberinde getirir.
4- Daima yeni bir şeyler öğrenin
Kitap okuyun. Bulmaca çözün. Sudoku oynayın. Hatta yeni bir lisan öğrenin. Öğrenmek en düzgün beyin jimnastiğidir. Bu beyninizi zinde meblağ.
5-Damarlarınızı genç tutun
Özellikle tansiyon ve kolesterol yüksekliğiniz varsa kesinlikle denetim altına alın. Kan şekerinizi takibe alın. Zira bunlar, damarları erken yaşlandıran önemli meselelerdir. Beyin damarlarının daralıp tıkanması ise beyne giden oksijeni ve besinleri azaltır.
6-Doğru beslenin
Beyin sıhhatini korumak için Akdeniz diyeti dikkate alınmalı. Bu beslenme nizamı en tesirli şu biçimde uygulanabilir. Günde en az üç porsiyon tam tahıl. Haftada en az altı porsiyon yeşil yapraklı zerzevat (salata gibi) Her gün meyve. Haftada 2 defadan az kırmızı et. Haftada en az 2 kere balık. Haftada üç porsiyon baklagil. Haftada en az beş kere kuruyemiş. Yemek pişirirken yüklü olarak zeytinyağı. Haftada bir porsiyondan az peynir. Haftada birden az hamur işi yahut tatlı.
7- Düzenli uyuyun
İyi ve sistemli bir uyku bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Öğrenme hünerini, konsantrasyon gücünü artırır. Hafızayı güçlendirir. Beyni yeniler. Felç ve kalp krizi riskini azaltır.
8-Stresinizi yönetin
Beyne gerilimden daha fazla ziyan veren öbür bir faktör yoktur. Gerilim bütün beyin fonksiyonlarında körelmeye neden olur ve beyni küçültür. Münasebetiyle gerilim idaresini öğrenin. Örneğin gerilimli bir anınızda derin derin nefes alıp bir müddet tutun. Sonra nefesinizi ağzınızdan verin. Bir anda rahatladığınızı fark edeceksiniz.
9- Açık havada egzersiz yapın
Özellikle açık havada spor yapmak bir alışkanlık haline gelir, keyif verir ve ruh halinizi değerli ölçüde düzgünleştirir. Kan akışını düzgünleştiren idman, beyin kan sirkülasyonuna daha fazla oksijen ve besin gönderilmesini, hudut hücrelerinin daha düzgün beslenmesini ve tıpkı vakitte metabolik atıkların daha verimli bir formda temizlenmesini sağlar. Bilhassa, kan akışını arttıran bol oksijenli aerobik idmanla birlikte, beynin kendi özel bağışıklık ve filtre sistemi, Alzheimer’a neden olan protein birikimlerini, hudut hücrelerine ziyan veren hür radikalleri ve öbür ziyanlı toksinleri beyinden süpürür.
10- Kimyasallardan uzak durun
Sigara ve alkol üzere beyinde uyuşturucu tesir oluşturan eserlerden kaçının. Çok kafein-katkılı besin tüketimi, kimyasal içerikli paklık ürünleri-kişisel bakım eserlerinin kullanımı ve çok ilaç tüketimi de beyinde toksin birikimine sebep olabilir.