Cinsel ömrümüzde istekler, istekler ve zevk almak kadar, şahıstan şahsa ve cinsel faaliyetin formuna nazaran değişebilen acı hissinin da yeri vardır ve doğaldır. Sebebi ise cinsel zevk ile acı duyma ortasında çok yakın bir benzerliğin olmasıdır. Hatta cinsel coşkuyla birlikte kendilerini kaybetmiş çiftlerde kimi anlarda, acı çekmekte olan bir kişinin yüz tabiri görülebilir. Bununla birlikte bilgisizlik yahut cinsel eğitimin yetersizliği yüzünden cinsel birleşmeye karşı bir “acı duyma korkusu” yerleşmesi sık görülen bir durumdur. Bu durumu da gerçek bir fizikî hastalıktan ötürü yaşanan acıdan ayırt etmek gerekir. Zira vakitle cinsel birleşmeden zevk almak yerine acı duyulur hale gelir. İşte bunun nedeni acı duyma dehşetidir.
Cinsel olarak etkin olan insanların büyük bir kısmı, hayatlarının bir devrinde münasebet sırasında ağrı duyabilir. Fakat bu ağrı yineleyici ve her geçen gün artan bir grafik gösterirse sorun ortaya çıkar. Bu sorun da çiftler ortasında hayal kırıklığı yaşanmasına, cinsel isteksizliğe ve özgüven eksikliğine yol açabilir. Pek çok bayan penis-vajina birlikteliğini içeren bir cinsel bağda (özellikle penetrasyon sırasında) ya da sonrasında ağrı ve acı duyabilir. İşte bu duruma “disparoni” ismi verilir. Bayanlar ağrıyı ekseriyetle “genital bölgede basınç ve acı”, “yırtılma” yahut “yanma hissi” formunda tanım ederler. Disparoni yaşayan bayanlar sıklıkla vajina, klitoris, iç ve dış dudaklarda ağrı duyabilirler. Kimi bayanlar ise vajina girişinde yüzeysel bir acı duyarken, penisin daha ileri girişlerinde daha derin acı duyabilirler. Ekseriyetle bu acının verdiği endişe ile bağ sırasında vajinal kasların, penisin girişine mahzur olacak kadar kasılmasıyla seyreden “sekonder vajinismus” ismi verilen klinik tablo yaşanabilir.
Disparoni Tipleri
-
Primer Disparoni
Penetrasyon sırasında ya da öncesinde ve sonrasında ağrı şikayetlerinin birinci cinsel tecrübeden itibaren var olduğu durumdur.
-
Sekonder Disparoni
Cinsel bağ sürecini yaşayan bir bayanın şikayetlerinin sonradan ortaya çıkması durumudur.
-
Yüzeysel Disparoni
Vajina girişinde ortaya çıkan bir ağrı kelam mevzusudur. Nedenleri ise şunlardır:
-
Kızlık zarının yapısal sorunları; kızlık zarının sert olması birleşme sırasında ağrılı ve acılı bir münasebet yaşanmasına neden olur.
-
Şiddetli bir doğum sürecinden sonra ya da doğum sonrası dikişlerin enfeksiyon kapması sonucu birleşme sırasında ağrı duyulabilir.
-
Menopoz devrinde ve sonrasında dokuların esnekliğini yitirmesinden ötürü meydana gelen tahriş sebebiyle ağrı ve yanma hissi oluşabilir.
-
Genital enfeksiyonlardan kaynaklanan yeteri kadar uyarılmama sonucunda acılı bir birleşme yaşanabilir.
-
Ön sevişmenin gereğince uzun tutulmaması ve vajinanın tam ıslanmaması sonucunda ağrılı ve acılı bir münasebet yaşanabilir.
-
Derin Disparoni
Penis-vajina birlikteliği sırasında vajinanın derinliklerinde ortaya çıkan ve alt karın bölgesinde hissedilen ağrıya derin disparoni ismi verilmektedir. Nedeni ise şunlardır:
-
Vajinal enfeksiyonlar acıya neden olabilir.
-
Vajinada oluşan kitle, tümör vb. faktörler acı ve kanamaya neden olabilir.
-
Bayan birleşmeye hazır olmadan yaşanan birliktelik ağrı ve acıya sebep olabilir.
-
Vajina duvarlarının sarkması sonucu gerilmeye bağlı ağrı yaşanabilir.
-
Sentetik iç çamaşırları, fitil, prezervatif, jel ve vajinal yıkama gereçlerine karşı gelişen alerjik durumlar ağrı yapabilir.
-
Cerrahi ya da radyoterapiye bağlı vajina bölgesinde meydana gelen değişimler ağrıya neden olabilir.
-
Doğumdan kaynaklanan anormallikler ağrı sebebi olabilir.
Nedenleri
Disparoni kolay bir anatomik sorundan karmaşık psikososyal nedenlere kadar değişen bir çok etkene bağlı olarak gelişebilir. Bu nedenle disparoni, kronik pelvik ağrının özel bir formudur. Nedeni yalnızca üreme organı kaynaklı olabileceği üzere, sindirim sistemi hastalıkları, böbrek ve idrar yolu hastalıkları, kas-iskelet sistemi hastalıkları ve ruhsal hastalıklar üzere kaynaklar da olabilmektedir. Genel olarak nedenleri şu biçimdedir:
-
Üreme organları ile ilgili ameliyatlar,
-
Genital uçuk, vajinit, pelvik enfeksiyonlar vb.
-
Cinsel aksiyonla ilgili telaş duyan bayanlarda görülen istem dışı kasılmalar,
-
Kaygı, tasa, konversiyon tepkileri,
-
Partnerle uyumsuzluk,
-
Birinci münasebetten kaynaklanan psikolojjk travma,
-
Ön sevişme ve yeteri kadar vajinal ıslaklık olmadan cinsel alaka denemeleri,
-
Genital organlardaki kitle yahut tümörler,
-
Vajina ön yahut art duvarının sarkması,
-
Vajinada yabancı cisimlere karşı gelişen alerjik cevap,
-
Vajinadaki doğumsal anomaliler,
-
Endometriozis
-
Geçirilmiş pelvik kırıklar,
-
Üretra yahut mesaneye bağlı lezyonlar,
-
Sindirim sistemi hastalıkları,
-
Hemoroid, fistül ve fissür üzere anüs ve rektum bölgesi hastalıkları,
-
Kabızlık,
-
Enflamatuar barsak hastalıkları,
-
Antihistaminik vb. ilaçların yan tesirleri
Korunma Yolları
-
Pamuklu iç çamaşırı kullanma,
-
Rahat ve bol giysiler giyme,
-
Tuvalet paklığında cinsel organı önden geriye gerçek silme,
-
Tek eşli cinsel hayatı tercih etme,
-
Genital bölgeyi ter ve nemden uzak tutma,
-
Sık sık iç çamaşırı değiştirme,
-
Yüzme vb. aktivitelerden sonra ıslak mayoyu çabucak değiştirme,
-
Vajinal kayganlaştırıcı krem kullanma,
-
Prezervatif kullanma.
Tedavisi
Disparoni tedavi edilmediği takdirde bayanın günlük hayatını da etkilemekte, karşı cinsle kurduğu münasebetlere ziyan vermekte, vakitle vajinismusa neden olmakta, cinsel birleşmeden keyif almayı engellemekte ve nihayetinde bayanın kendisine olan hürmet ve inancını zedelemektedir. Jinekolojik muayene sonucu konulan disparoni tanısı devamında yapılması gereken cinsel terapide gaye; disparoninin altında yatan ruhsal ya da fizikî nedenlerin su yüzüne çıkarılarak bu faktörleri ortadan kaldırmaktır. Tedavide teröpatik uğraşlar 3 kıymetli gayeye yöneliktir:
-
Ağrının azaltılması ve denetimi
-
Ağrının hayat üzerinde neden olduğu negatif sonuçların üstesinden gelmek
-
Tatmin edici bir cinsel hayatın yine oluşturulması