Ekonomide yeni önlemlerin açıklanmasının akabinde gözler dolardaydı. Paketler piyasaların beklentisini karşılamazken kur eski düzeyine döndü. Pekala dün gece açıklanan yeni adımlar neler? İşte tüm ayrıntılar…
Türk lirasındaki erimenin son haftalarda hızlanmasının akabinde gözler iktisat idaresinin açıklayacağı yeni önlemlere çevrilmişti. İktisatta alınan yeni önlemleri dün gece Hazine ve Maliye Bakanlığı, BDDK, SPK ve Merkez Bankası duyurdu.
Tedbirlerin açıklanmasından evvel Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı açıklama sonrası dolar/TL’de satış dalgası geleceğine yönelik beklentiyle kurlar bir ölçü aşağı hareket etse de açıklamanın piyasaları tatmin etmemesi sonucunda kur dün akşamki düzeyine geri döndü.
20 ARALIK’I HATIRLATTILAR
Bakanlık dün akşam saatlerinde yaptığı açıklamada “Ekonomi idaremiz, Türkiye İktisat Modeli çerçevesinde süratli ve tahlil odaklı adımlar atmaya devam edecek olup atacağımız yeni adımlar silsilesi bu akşamdan itibaren bakanlığımız ve ilgili kurumlarca kamuoyu ile paylaşılacaktır” sözleriyle yeni önlemlere yönelik beklenti yarattı.
Bakanlığın açıklamasında ayrıyeten 20 Aralık 2021’de döviz kurunun bir günde sert düştüğünü hatırlatması piyasada beklentiye sebep oldu. 20 Aralık’ta Kur Muhafazalı Mevduat’ın açıklanmasıyla Dolar/TL 18,5 düzeylerinden 12 düzeyinin altına gerilemişti.
KUR GERİ DÖNDÜ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasaları Heyeti (SPK), Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası (BDDK), dün gece saatlerinde iktisada yönelik yeni önlemleri açıklarken piyasalar önlemleri temkinli karşıladı.
Bakanlık açıklamasından evvel 17,25 düzeylerinde olan dolar/TL kuru açıklamayla 16,85 düzeylerine kadar gerilerken önlem paketlerin duyurulmasının akabinde eski düzeylerine tekrar geri yükseldi.
Kurumların açıkladığı o önlemler ise şöyle oldu:
GELİRE ENDEKSLİ SENET (GES)
Bakanlığın açıklamasına nazaran, gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama süreçleri gerçekleştirilecek.
Bakanlık gelire endeksli Devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama süreçlerinin 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren gerçekleştirileceğini duyururken “Sadece gerçek şahıslara sunulacak olan GES’ler, ülkemiz genelinde gerçekleştirilecek duyuru ve talep toplama süreçleri yoluyla ihraç edilecektir” denildi.
3 ayda bir kupon getirili olarak düzenlenecek senetlerin minimum getiri garantisi, getiri oranı ve vade yapısı ihraç duyurusunda ilan edilecek.
Daha evvel Hazine tarafından 28 Ocak 2009 tarihinde birinci Gelire Endeksli Senet (GES) ihracı gerçekleştirilmiş, GES ihraçlarında getiriler, Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsündeki Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO), Devlet Materyal Ofisi (DMO), Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KIYEM) bütçeye aktarılan hasılat hisselerine endekslenmişti.
GES ile getirisi devlet gelirleriyle ilişkilendirilen bir yatırım aracı yaratılmış oluyor. Kelam konusu senetlere uygulanacak minimum kupon ödeme garantisi sayesinde yatırımcının gelir hissesindeki değişimden olumsuz etkilenmesi önlenmiş oluyor.
TÜKETİCİ KREDİLERİ VE KREDİ KARTLARI İÇİN DÜZENELME
BDDK tüketici kredilerine ve kredi kartlarına sınırlama getirecek bir adım attı.
Tüketici kredilerine ait genel vade hududunun, kredi meblağı elli bin Türk Lirasının üzerinde yüz bin Türk Lirasının altında olan krediler için 24 ay, yüz bin Türk Lirasının üzerinde olan krediler için 12 ay olarak belirlenmesine karar verildi.
BDDK ayrıyeten kredi kartı harcamalarına dair bir düzenleme yaptı. Tüketici kredilerinde vadeler kısaldı, kredi kartlarında ise minimum ödeme ölçüsü arttı.
Limiti 25 bin Türk lirasının altında olan kredi kartları için minimum ödeme fiyatının devir borcunun yüzde 20’si, limiti 5 bin Türk Lirasının üstünde olan kredi karları için minimum ödeme meblağının periyot borcunun yüzde 40’ı olarak belirlendi.
EMTİA PAZARI KURULDU
SPK’dan yapılan duyuruda “Hazine ve Maliye Bakanlığı resmi hesabından yayınlanan basın açıklamasında yer alan adımlar kapsamında; Borsa İstanbul nezdinde “Emtia Pazarı” kurulmuş olup, altın sertifikası ihracına ait çalışmalara başlanmıştır” tabirlerine yer verildi.
HALKA ARZLARDA FİYAT İNDİRİMİ
SPK, dün gece resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada şura tarafından tahsil edilen fiyatlarda indirime gidildiği belirtildi.
SPK yurt içinde gerçekleştirilen halka arzlarda yurt dışından fon teminini özendirmek, şirketlerin yurt dışında sermaye piyasası aracı ihracı yoluyla fon temin etmelerini teşvik etmek emeliyle ilgili ihraçlarda SPK tarafından tahsil edilen fiyatlarda indirime gitti.
Kurul halka açık olmayan şirketlerin yalnızca sermaye artırımı yoluyla hisselerinin birinci kez halka arz edilmesi süreçlerinde SPK fiyatlarında indirim yaptı.
ZORUNLU KARŞILIK DÜZENLEMESİ
Finansman şirketlerinin TCMB’de bulundurması gereken zarurî karşılık oranı değişti. TCMB, TL cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 seviyesinde uygulanan zarurî karşılık oranını yüzde 20’ye yükselttiğini duyurdu.